อยากรู้มั้ย ปุ๋ยคืออะไร ปุ๋ยมีกี่ประเภท มีอะไรบ้าง ?

 ปุ๋ยและประโยชน์ของปุ๋ย

ปุ๋ย คือ วัสดุที่มีธาตุอาหารพืชเป็นองค์ประกอบ หรือสิ่งมีชีวิตที่ก่อให้เกิดธาตุอาหารพืช เมื่อใส่ลงไปในดินแล้ว จะปลดปล่อยหรือสังเคราะห์ธาตุอาหารที่จำเป็นให้แก่พืช ปุ๋ยแบ่งออกได้ 4 ประเภทดังนี้

1.) ปุ๋ยเคมี คือ สารประกอบอนินทรีย์ให้ธาตุอาหารแก่พืช เป็นสารประกอบที่ผ่านกระบวนการผลิตทางเคมีเมื่อใส่ลงไปในดินที่มีความชื้นที่เหมาะสม ประโยชน์ของปุ๋ยเคมีคือปุ๋ยจะละลายให้พืชดูดไปใช้ได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งทำให้มีปุ๋ยเคมีสูตรต่างๆกัน และแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ

     1.1 ปุ๋ยเดี่ยว คือ ปุ๋ยที่มีธาตุอาหารเพียงตัวเดียวในสูตร เช่น 46-0-0, 0-3-0, 0-0-60 ฯลฯ

     1.2 ปุ๋ยผสม คือ ปุ๋ยที่มีธาตุอาหารตั้งแต่สองตัวขึ้นไปในสูตร เช่น 16-20-0, 16-16-8, 13-13-21 ฯลฯ

2.) ปุ๋ยอินทรีย์ คือ สารประกอบที่ได้จากสิ่งมีชีวิต ได้แก่พืช สัตว์และจุลินทรีย์ผ่าน กระบวนการผลิตทางธรรมชาติปุ๋ยอินทรีย์ส่วนใหญ่ใช้ในการปรับปรุงสมบัติทางกายภาพของดิน ทำให้ ดินโปร่ง ร่วนซุย ระบายน้ำและถ่ายเทอากาศได้ดีรากพืชจึงชอนไชไปหาธาตุอาหารได้ง่ายขึ้น ปุ๋ยอินทรีย์มี 3  ประเภท คือ

• ปุ๋ยหมัก
• ปุ๋ยคอก
• ปุ๋ยพืชสด

3.) ปุ๋ยชีวภาพ คือ ปุ๋ยที่ประกอบด้วยจุลินทรีย์ที่ยังมีชีวิตอยู่และมีคุณสมบัติพิเศษสามารถสังเคราะห์สารประกอบธาตุอาหารพืชได้เอง หรือสามารถ เปลี่ยนธาตุอาหารพืชที่อยู่ในรูปที่ไม่เป็นประโยชน์ต่อพืชให้มาอยู่ในรูปที่พืชสามารถดูดไปใช้ประโยชน์ได้ปุ๋ยชีวภาพแบ่งออกได้2 ประเภทคือ

      3.1 กลุ่มจุลินทรีย์ที่สามารถสังเคราะห์สารประกอบธาตุอาหารพืช ไนโตรเจนได้เอง ได้แก่

• ไรโซเบี่ยม ที่อยู่ในปมรากพืชตระกูลถั่ว
• แฟรงเคีย ที่อยู่ในปมรากสนทะเล
• สาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงิน ที่อยู่ในโพรงใบของแหนแดง และจุลินทรีย์ที่อาศัยในดินอย่างอิสระ

      3.2 กลุ่มจุลินทรีย์ที่ช่วยทำให้ธาตุอาหารพืชในดินละลายออกมาเป็นประโยชน์ต่อพืชมาก ขึ้น เช่น ไมคอร์ไรซา ที่ช่วยให้ฟอสฟอรัสที่ถูกตรึงอยู่ในดินละลายออกมาอยู่ในรูปที่พืชดูดไปใช้ประโยชน์ ได้

4.) ปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพ คือ ปุ๋ยอินทรีย์ที่ผ่านกระบวนการผลิตที่ใช้อุณหภูมิสูงถึงระดับที่สามารถ ฆ่าเชื้อจุลินทรีย์ทั้งที่เป็นโรคพืช โรคสัตว์และโรคมนุษย์รวมทั้งจุลินทรีย์ทั่ว ๆ ไปด้วย จากนั้นนำจุลินทรีย์ ที่มีสมบัติเป็นปุ๋ยชีวภาพที่เลี้ยงไว้ในสภาพปลอดเชื้อมาผสมกับปุ๋ยอินทรีย์ดังกล่าวและทำการหมักต่อไปจนกระทั่งจุลินทรีย์ที่ใส่ลงไปในปุ๋ยหมักมีปริมาณคงที่จุลินทรีย์เหล่านั้นนอกจากจะช่วยตรึง ไนโตรเจน ให้แก่พืชแล้ว ยังช่วยผลิตสารฮอร์โมนพืชเพื่อกระตุ้นการเจริญเติบโตของรากพืชและจุลินทรีย์บางชนิดยัง สามารถควบคุมโรคพืชในดินและกระตุ้นให้พืชสร้างภูมิคุ้มกันโรคได้อีกด้วย\

สรุปแล้วปุ๋ยที่เกษตรกรควรใช้คือ

1. ปุ๋ยอินทรีย์ใช้ในระยะเตรียมดินเพื่อปรังปรุงบำรุงดิน และ

2. ปุ๋ยเคมีใช้หลังจากปลูกพืชแล้ว เพื่อเพิ่มธาตุอาหารให้กับพืช